Chúng ta đang ở giai đoạn đầu của kỷ nguyên số hóa thang máy mới và ngành dịch vụ thang máy đang ở giữa một sự thay đổi lớn. Với các nền tảng IoT với nhiều giải pháp nổi tiếng trên thế giới, thang máy hầu như có thể nói chuyện với chúng ta, cho chúng ta biết khi nào chúng cần trợ giúp. Và kết hợp với AI, các máy móc được học thậm chí còn tư vấn cho các kỹ thuật viên về nguyên nhân và giải pháp.

Số hóa đã thay đổi vai trò và tầm quan trọng của các dịch vụ trong ngành thang máy như thế nào?

Chúng ta đang ở giai đoạn đầu của kỷ nguyên số hóa thang máy mới và ngành dịch vụ thang máy đang ở giữa một sự thay đổi lớn. Với các nền tảng IoT với nhiều giải pháp nổi tiếng trên thế giới, thang máy hầu như có thể nói chuyện với chúng ta, cho chúng ta biết khi nào chúng cần trợ giúp. Và kết hợp với AI, các máy móc được học thậm chí còn tư vấn cho các kỹ thuật viên về nguyên nhân và giải pháp.

Vì vậy, chúng ta có thể sửa chữa thang máy trước khi khách hàng nhận ra có vấn đề. Công ty dịch vụ thang máy thậm chí không cần thực hiện cuộc gọi tới khách hàng hay theo dõi tiến trình, bởi vì những giải pháp số hóa tuyệt vời trong ngành thang máy sẽ luôn mang đến những giá trị mới.

Dịch vụ kỹ thuật số là các dịch vụ do phần mềm xác định, được phân phối thông qua nền tảng IoT. Một trong những điều tuyệt vời về các dịch vụ do phần mềm xác định là tính linh hoạt và có thể được phát triển nhanh chóng. Điều này làm cho hệ thống trở nên lý tưởng để đáp ứng nhu cầu thực tế phát triển và đáp ứng nhu cầu của khách hàng thúc đẩy quá trình chuyển đổi số, đặc biệt là trong dịch vụ thang máy.

Các lực lượng đang thực sự thúc đẩy sự đổi mới trong dịch vụ thang máy ngày nay chính là đáp ứng nhu cầu của khách hàng – kết hợp với tầm nhìn, kiến thức được chia sẻ giữa một nhóm người có năng lực, những người đào tạo liên kết và định hướng để giải quyết vấn đề của khách hàng là động lực đằng sau rất nhiều sự đổi mới.

Các nhóm kỹ sư năng động bao gồm nhóm công nghệ thông tin, kỹ sư, và an ninh mạng của khách hàng, một đối tác công nghệ lâu năm trong ngành và các nhà công nghệ thông minh, tận tâm.

Điều gì khác đang định hình ngành dịch vụ thang máy?

Đổi mới ngành thang máy thường được thúc đẩy bởi sự ra đời của Quy tắc Xây dựng Quốc tế Mới. Như một dịch vụ được phát sinh khi có một mã hiện yêu cầu cabin thang máy được kết nối với Internet cho người ứng cứu khẩn cấp, với một cabin được kết nối hệ thống sẽ mang đến một cấp độ hoàn toàn mới về dịch vụ kỹ thuật số và sự tinh tế sẽ giúp giải quyết sự cố ứng cứu chính xác, an toàn và hỗ trợ giao tiếp giữa người cần ứng cứu và đội ngũ kỹ thuật, an ninh nhanh chóng, hiệu quả và kịp thời.

Các chức năng mới liên tục xuất hiện đối với ngành thang máy bao gồm cách làm việc chuyên nghiệp, vận hành và kỹ thuật khác nhau để cung cấp phần mềm thang máy dưới dạng dịch vụ (Software-as-a-Service – SaaS). Điều này có nghĩa là cơ hội mới cho nhà cung cấp và khách hàng sẽ được cải thiện và ngành thang máy sẽ tiếp tục thay đổi để bắt kịp với tốc độ của công nghệ trong những năm tới. Điều này đã đóng góp nhiều hơn cho sự phát triển của các dịch vụ kỹ thuật số – 5G hay ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19 và sự phát triển của các dịch vụ kỹ thuật số, chắc chắn thúc đẩy sự tiến bộ cũng như áp dụng các công nghệ mới để đáp ứng nhu cầu phổ biến trên cơ sở yêu cầu dịch vụ của khách hàng.

Như trong đại dịch toàn cầu vừa qua, nhu cầu giãn cách trong thang máy để giảm lây lan COVID-19, các giải pháp cấu hình điều khiển và điều động thang máy để giới hạn số người di chuyển lên xuống trong giãn cách xã hội để đảm bảo an toàn khi sử dụng thang máy trong việc lưu thông tại các tòa nhà là vấn đề bức thiết và phải được xử lý nhanh nhất trong giai đoạn đó để đảm bảo lưu thông và giãn cách phù hợp theo quy định.

Tiềm năng nào trong số hóa để tạo ra nhiều cơ hội kinh doanh hơn nữa thông qua dịch vụ?

Việc có hàng chục nghìn thang máy được kết nối thông qua nền tảng IoT là một lợi thế lớn, mang lại lợi ích cuối cùng cho khách hàng, giúp các sản phẩm cốt lõi và hợp đồng dịch vụ trở nên hấp dẫn và lâu dài hơn. Tiềm năng là vô hạn và với các dịch vụ được xác định bằng phần mềm và kết nối đám mây, các dịch vụ bảo trì có thể được bán theo các gói khác nhau vì các dịch vụ kiểm tra và giám sát khác có thể giúp duy trì hoạt động của thang máy theo những cách thức quản lý mới và khác biệt.

Sự phát triển số hóa robot và sự quan tâm đến các phương tiện tự hành và mức độ yêu cầu gia tăng về hiện đại hóa bằng cách tăng cường các dịch vụ vệ sinh và an ninh bằng cách sử dụng robot tuần tra an ninh và máy lau sàn tự động sẽ giúp cho khách hàng sẽ thấy rằng những công nghệ và khả năng này không chỉ thay đổi cách khách hàng trang bị hệ thống giao thông tòa nhà mà còn tạo ra những yêu cầu mới về cách điều khiển thang máy để chứa những thứ như robot để tăng cường các dịch vụ gia tăng cho ngành thang máy.

Việc số hóa các dịch vụ trong tương lai sẽ có thêm nhiều dịch vụ thông minh hơn như nhận ra được hành khách và dự đoán nơi họ sẽ đến từ các dữ liệu lưu trữ, thông qua AI, nhận diện khuôn mặt,… Khi mọi người sử dụng thang máy, các dịch vụ phát trực tuyến và nội dung trong cabin sẽ không chỉ được điều chỉnh theo thời gian trong ngày mà còn được phục vụ đặc biệt cho từng hành khách khi lưu thông trong hệ thống thang máy.

Tại sao kỹ thuật số lại quan trọng đối với ngành sản xuất thang máy?

Chuyển đổi kỹ thuật số là yêu cầu bức thiết, do đó chúng ta phải liên tục thúc đẩy đối thoại để nâng cao nhận thức về tất cả những gì đang và sẽ trở thành kỹ thuật số. Số hóa không chỉ mang đến những cơ hội mà còn cả những rủi ro cần được giải quyết và xem xét một cách nghiêm túc từ những người phát triển kỹ thuật số và những bộ óc thông minh nhất trong lĩnh vực đổi mới công nghệ.

Các xu hướng lớn toàn cầu như quá trình đô thị hóa đang diễn ra rất nhanh và dân số già sẽ không biến mất trong những năm tới. Hai xu hướng này ngụ ý sự gia tăng toàn cầu về các tòa nhà cao tầng và nhu cầu tiếp tục vận chuyển theo phương hướng thẳng đứng và thị trường thang máy đang và sẽ tiếp tục phát triển, cả về lắp đặt mới và kinh doanh dịch vụ.

Do vậy, các ưu tiên kỹ thuật số chính trong vài năm tới là phải kết nối các hệ thống thang máy từ nhiều nhà sản xuất và các giải pháp phần mềm bằng cách thu thập dữ liệu, để nâng cao chất lượng dịch vụ cho khách hàng. Sự hợp tác giữa các nhà sản xuất thang máy và các nhà sản xuất phần mềm hướng đến mục tiêu số hóa và tối ưu hóa các quy trình nhất định để tạo ra cho mọi thang máy được cài đặt hệ thống “Bản sao số” (Digital Twin). Điều này có nghĩa là mọi thiết bị được lắp đặt đều sẽ có một bản sao kỹ thuật số chứa tất cả dữ liệu từ giai đoạn thiết kế đến lắp đặt tại vị trí sử dụng.

Nhiều người cho rằng số hóa là công cụ kỹ thuật khó hiểu mà các kỹ sư và chuyên viên máy tính mới có thể hiểu rõ nhất. Tuy nhiên, số hóa chỉ là phương tiện, không phải là mục tiêu vì số hóa khiến mọi thứ nhanh hơn, thuận tiện hơn và dễ tiếp cận hơn. Mọi người muốn cải thiện cuộc sống của họ với các sản phẩm và dịch vụ mới như Grab, Spotify, Airbnb,… hệ thống thanh toán không dùng tiền mặt Momo, Zalo Pay, công cụ giọng nói AI,… và chúng ta đã bị ảnh hưởng bởi những thay đổi này. Do vậy, số hóa chỉ là sự khác biệt trong cách mọi người chấp nhận và môi trường đô thị nào có xu hướng chấp nhận sớm hơn mà thôi. Và điều đó không chỉ đúng ở Việt nam mà trên toàn thế giới.

Các tòa nhà trong tương lai có thể sẽ thông minh hơn nhiều so với hiện tại. Những tiến bộ trong công nghệ đang cho phép các hệ thống và thiết bị trong một tòa nhà giao tiếp với nhau, gửi các cập nhật trạng thái theo thời gian thực lên đám mây lưu trữ và ưu tiên hàng đầu cho sự thuận tiện, an toàn và thoải mái của người dùng. Các cảm biến, hệ thống được kết nối và phân tích dữ liệu lớn đang thúc đẩy quá trình chuyển đổi cho tất cả các loại công nghệ và ngành thang máy phải thích ứng với xu hướng IoT để được đưa vào hệ sinh thái rộng lớn hiện nay gồm những “thứ” được kết nối giao tiếp với nhau để mở khóa chức năng nâng cao.

Hiện tại, số hóa là một thách thức lớn đối với ngành thang máy. Mặc dù các nhà sản xuất thang máy và nhà cung cấp dịch vụ đang bắt đầu đổi mới trong lĩnh vực này để cho phép bảo trì dự đoán dựa trên đám mây lưu trữ và truy cập thang máy từ xa. Trở ngại chính trong việc mở khóa tất cả các khả năng của công nghệ kỹ thuật số nằm ở việc thiếu khả năng tương tác giữa các hệ thống với nhau, giữa nhà cung cấp này với nhà cung cấp khác, giữa nhà sản xuất này với nhà sản xuất kia. Điều này dẫn đến sự thiếu quản lý tập trung và khó kiểm soát các rủi ro sự cố thang máy trong tương lai do các sản phẩm độc quyền đến từ nhiều quốc gia khác nhau trên thế giới.

Nhu cầu ngày càng tăng đối với BIM – Building Information Modeling

Trong ngành xây dựng, một xu hướng số hóa mới đang diễn ra là xây dựng mô hình thông tin là quy trình kỹ thuật số để tạo và quản lý thông tin cho một tòa nhà. Mô hình BIM kỹ thuật số trên nền tảng dựa trên đám mây tích hợp dữ liệu có cấu trúc để tạo ra một đại diện “song sinh kỹ thuật số” của một tài sản trong suốt vòng đời của nó, từ lập kế hoạch và thiết kế đến xây dựng và vận hành.

Ở một số quốc gia trên thế giới, BIM là bắt buộc đối với tất cả các dự án xây dựng lớn hoặc công cộng. Ngay cả ở những quốc gia chưa bắt buộc, tỷ lệ áp dụng đã tăng đều đặn, vì lợi ích của BIM khiến các chủ sở hữu tòa nhà đang ngày càng có xu hướng yêu cầu các nhà thầu cung cấp nó. Do xu hướng chung này trong ngành xây dựng, các nhà sản xuất thang máy và linh kiện hiện đang chịu áp lực phải đưa các cảm biến và phân tích dữ liệu vào sản phẩm và dịch vụ của họ.

Đối với các nhà sản xuất và nhà cung cấp dịch vụ, số hóa là con đường đổi mới rõ ràng cho các sản phẩm và dịch vụ mới. Lợi ích lớn nhất của việc số hóa dự kiến sẽ được thể hiện rõ ràng trong phần dịch vụ, nơi mà đường dẫn dữ liệu có thể kiểm tra được, có thể dễ dàng lưu trữ và tìm kiếm sẽ mang đến cơ hội tuyệt vời để minh bạch hóa hoạt động bảo trì nhằm cải thiện độ an toàn và hoạt động của thang máy đang được bảo trì và dự báo khả năng sự cố thông qua trí tuệ nhân tạo.

Tuy nhiên, vấn đề xảy ra khi các phần riêng lẻ của công nghệ “thông minh” được kết nối với thang máy này cần giao tiếp với những thứ được kết nối khác như một phần của cơ sở hạ tầng hệ thống quản lý tòa nhà (Building Management System – BMS) rộng lớn hơn của tòa nhà. Thang máy thông minh yêu cầu khả năng tương tác khi giao diện của chúng với các hệ thống khác trong tòa nhà (chẳng hạn như hệ thống báo cháy và hệ thống kiểm soát ra vào) đồng thời cũng cần có kết nối luồng dữ liệu đối với công ty thực hiện bảo trì thiết bị.

Ủy ban Số hóa của Hiệp hội Thang máy châu Âu định nghĩa giao diện như sau: “Giao diện là ranh giới được chia sẻ giữa hai hoặc nhiều đối tượng với mục đích giao tiếp và trao đổi thông tin. Các giao diện có thể là vật lý (phần cứng) hoặc phi vật lý (phần mềm) về bản chất. Chúng là một công cụ hỗ trợ cho quá trình số hóa, nhưng cũng là điểm mở cho các mối đe dọa bổ sung chưa từng có trước đây.”

Các giao diện trong môi trường thang máy đã tồn tại từ lâu, nhưng thông thường chúng phức tạp, độc quyền và đắt tiền. Giờ đây, với sự ra đời của kỷ nguyên IoT, các giao diện này đang trở nên rẻ hơn và được sử dụng rộng rãi hơn khi nhu cầu tăng lên.

Bên cạnh nền tảng và thiết bị, giao diện là một phần không thể thiếu và là đối tượng của quá trình số hóa. Các vật thể bên ngoài hoặc hệ thống quản lý tòa nhà kết nối với thang máy thông qua giao diện có thể ảnh hưởng đến khả năng vận hành của hệ thống lắp đặt.

Tiêu chuẩn thang máy và thang cuốn rất phong phú, nhưng hầu hết chúng đều phải tập trung vào sự an toàn và khả năng sử dụng. Ngành công nghiệp thang máy đang thiếu nghiêm trọng các tiêu chuẩn giao diện mở theo đặc thù của Việt Nam vì hầu hết các công nghệ hiện nay đều dựa trên các hệ thống độc quyền của các nhà sản xuất.

Mặc dù con đường phía trước tới các tiêu chuẩn giao diện mở sẽ đầy thách thức, nhưng những lợi ích lâu dài cho ngành từ việc chuyển sang số hóa dự kiến sẽ có ảnh hưởng sâu rộng. Các cải tiến về phân tích dữ liệu, hiệu quả năng lượng, bảo trì dự đoán và hiệu suất tổng thể sẽ dẫn đến một cải tiến vượt bậc, cải thiện độ an toàn và giảm thời gian ngừng hoạt động của thang máy và thang cuốn.

Theo TCTM